Cấu tạo bơm thủy lực xe nâng tay là yếu tố then chốt quyết định khả năng nâng hạ hàng hóa an toàn và hiệu quả. Bơm thủy lực được ví như “trái tim” của xe nâng tay, đảm nhiệm vai trò tạo áp lực dầu để kích hoạt quá trình nâng càng. Khi bộ phận này gặp sự cố, toàn bộ hoạt động vận chuyển sẽ bị gián đoạn, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ công việc. Hãy cùng Xe nâng Yale Việt Nam tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!
1. Giới thiệu về bơm thủy lực xe nâng tay
Bơm thủy lực trong xe nâng tay là bộ phận rất quan trọng, được xem như “trái tim” của hệ thống nâng hạ. Bơm chuyển đổi năng lượng cơ học từ tay gạt hoặc chân đạp (hoặc bộ điều khiển) thành áp suất thủy lực, dùng để đẩy dầu vào xilanh nâng, kéo khung càng nâng lên cao, giúp di chuyển hàng hóa nặng một cách nhẹ nhàng.

Xe nâng tay có thiết kế đơn giản, chi phí vận hành thấp, dễ sửa chữa. Bơm thủy lực phải đủ mạnh để chịu tải trọng nâng, đồng thời đảm bảo độ kín, độ bền cao. Nếu bơm bị lỗi thì xe nâng tay sẽ gặp các vấn đề như nâng lên được nhưng sụp nhanh, hoặc không hạ xuống được, hoặc dầu bị rò rỉ.
2. Tìm hiểu chi tiết cấu tạo bơm thủy lực xe nâng tay
Cấu tạo bơm thủy lực xe nâng tay gồm nhiều bộ phận nhỏ phối hợp làm việc cùng nhau. Mỗi bộ phận đảm nhận chức năng riêng, không thể thiếu. Theo các nguồn kỹ thuật, có các bộ phận chính sau:
Bộ phận |
Chất liệu / đặc điểm nổi bật |
Chức năng |
Lò xo bơm |
Thép cứng, độ đàn hồi cao |
Tạo lực hút dầu về ty bơm nhỏ; hồi vị tay gạt sau mỗi lần kích. |
Nắp chụp lò xo |
Thép dập định hình, có sóng gân để chịu lực |
Đỡ lò xo, giữ cố định các bộ phận bên trong (ví dụ ty bơm nhỏ) không bị xê dịch. |
Ty bơm nhỏ (còn gọi là piston nhỏ) |
Thép cacbon mạ crom, bề mặt mịn, chịu mài mòn tốt |
Hút dầu từ bồn chứa khi lò xo kéo về; đẩy dầu vào buồng áp lực khi bị nén. Kích thước thường thay đổi tùy loại xe nâng tay thấp hay cao. |
Sin phốt ben làm kín |
Cao su đặc biệt, khả năng chống dầu, chống bụi tốt |
Ngăn dầu thủy lực rò rỉ; giữ kín buồng áp suất; bảo vệ ty bơm, ty ben khỏi bụi và hóa chất gây ăn mòn. |
Van đóng mở / van một chiều |
Thép hoặc hợp kim; cơ chế hoạt động đơn giản, độ bền cao |
Khi bơm kích lên, van cho dầu đi từ ty bơm vào xilanh nâng; khi xả, van mở để dầu quay về bồn chứa; van một chiều giữ áp lực không bị mất đi khi dừng. |
Cò đạp / xả |
Thép/ gang chịu lực, chắc chắn |
Người sử dụng tác động vào để mở van xả, cho phép hạ khung nâng khi cần. Nếu không có cần xả, hệ thống dầu sẽ khóa tại van một chiều. |
Xi lanh bơm |
Thép hoặc hợp kim chịu áp lực cao |
Là buồng chứa dầu đẩy ty ben lớn; khi dầu được nén và đưa vào xilanh này sẽ tạo áp lực để nâng càng nâng. |
Ty ben lớn |
Thép gia công, mạ crom hoặc xử lý chống ăn mòn |
Chịu áp lực dầu; đẩy khung càng nâng lên; quyết định chiều cao nâng tối đa, độ ổn định khung khi có tải. |
Bi đầu xoay |
Kim loại chịu lực, thiết kế tròn xoay nhẹ |
Giúp ty ben xoay nhẹ, giảm momen xoắn khi khung nâng lên; điều chỉnh khả năng di chuyển và căn chỉnh khi nâng hạ. |

Ngoài các bộ phận trên, còn có vỏ bơm, mặt bích cấp dầu, gioăng, bạc đạn, ren kết nối với xi lanh, đường dẫn dầu. Thiết kế chung phải kín khít để tránh rò rỉ, đủ mạnh chịu áp suất cao.
3. Nguyên lý hoạt động của bơm thủy lực xe nâng tay
Nguyên lý hoạt động diễn ra theo chu trình tương đối rõ ràng, có thể chia thành các bước. Dưới đây là diễn giải cụ thể từng bước:
- Chuẩn bị: Khi xe nâng tay ở trạng thái không nâng, van xả được đóng, hệ thống van một chiều sẵn sàng làm việc, dầu thủy lực đầy buồng chứa (bể dầu). Các bộ phận như ty bơm nhỏ, lò xo ở trạng thái nghỉ. Người vận hành đặt tay gạt hoặc chân đạp về vị trí xuất phát.
- Kích nâng (tạo áp lực): Người dùng gạt tay kích hoặc chân đạp để tác dụng lực lên cần điều khiển. Lò xo bơm bị nén, ty bơm nhỏ đẩy dầu từ buồng hút qua van một chiều vào xilanh bơm / xilanh nâng. Van một chiều đảm bảo dầu không chảy ngược lại khi thụt lại. Mỗi lần kích, áp suất dầu trong xilanh nâng tăng lên, đẩy ty ben lớn lên, kéo khung càng nâng.
- Giữ áp suất / khóa vị trí nâng: Khi đạt độ cao mong muốn, người vận hành dừng kích. Van một chiều giữ dầu không thoát trở lại, giữ áp suất trong xilanh nâng. Do vậy càng nâng vẫn giữ được khối hàng tại độ cao nhất định mà không bị sụp xuống.
- Hạ hạ (xả dầu, hạ hàng xuống): Khi muốn hạ càng, người vận hành tác động cò xả hoặc mở van xả (thông qua cần gạt / tay bóp / nút điều khiển tùy loại). Van mở sẽ cho dầu từ buồng xilanh nâng chảy trở về bể chứa hoặc buồng hồi dầu qua đường dẫn, áp suất giảm. Lò xo hoặc trọng lực khung càng làm càng hạ từ từ. Việc hạ xuống được kiểm soát qua van xả để tránh hạ nhanh gây mất an toàn.
- Kết thúc chu trình: Khi càng về mặt nền hoặc độ cao thấp nhất, van xả hoàn toàn, hệ thống đạt trạng thái nghỉ, dầu đã về lại bể chứa, áp suất bằng không trong xilanh nâng. Hệ thống sẵn sàng cho lần nâng tiếp theo.

4. Phân loại bơm thủy lực dùng cho xe nâng tay
Bơm thủy lực được lắp trên xe nâng tay có nhiều kiểu dáng và công năng khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng, tải trọng cũng như chiều cao nâng mà doanh nghiệp chọn lựa loại phù hợp. Trên thị trường, có thể chia thành một số nhóm phổ biến sau:
- Bơm thủy lực tiêu chuẩn: Loại này được lắp sẵn trên xe nâng tay thấp tải trọng từ 2 – 3 tấn. Thiết kế gọn, dễ bảo trì, giá thành hợp lý.
- Bơm thủy lực chịu tải lớn: Được sử dụng cho xe nâng tay tải trọng 5 tấn trở lên. Bơm có kết cấu chắc chắn, đường kính piston lớn, chịu áp lực cao.
- Bơm thủy lực nâng cao: Dành cho xe nâng tay cao với chiều cao nâng từ 1,6 – 3m. Loại bơm này có xi lanh dài hơn, ty ben thiết kế đặc biệt để chịu lực nâng theo chiều thẳng đứng.
- Bơm thủy lực chuyên dụng: Một số dòng xe nâng tay có gắn kẹp giấy, càng rộng hoặc càng siêu ngắn thường đi kèm bơm thiết kế riêng để phù hợp với môi trường sản xuất đặc thù.

5. Các lỗi thường gặp của bơm thủy lực xe nâng tay và cách xử lý nhanh
Trong quá trình vận hành, bơm thủy lực có thể gặp hư hỏng do dầu kém chất lượng, làm việc quá tải hoặc bảo dưỡng chưa đúng cách. Khi hệ thống gặp trục trặc, năng suất công việc bị giảm sút, thậm chí có thể gây nguy hiểm nếu không xử lý kịp thời. Việc nắm rõ các lỗi thường xảy ra cũng như phương pháp phục hồi đơn giản sẽ giúp người sử dụng chủ động hơn trong bảo trì và tiết kiệm chi phí.
5.1. Bơm thủy lực xe nâng tay thường gặp các lỗi nào?
Trong quá trình sử dụng, bơm thủy lực dễ phát sinh hỏng hóc nếu làm việc liên tục với tải nặng, bảo dưỡng không đúng cách hoặc dầu thủy lực không đạt chất lượng. Những sự cố này thường biểu hiện rõ ràng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả nâng hạ và độ an toàn khi vận hành xe nâng tay. Dưới đây là các lỗi thường gặp nhất:
- Bơm thủy lực bị rò rỉ dầu: Đây là tình trạng khá phổ biến, nguyên nhân chủ yếu do phớt ben, gioăng cao su bị chai cứng hoặc nứt gãy. Khi dầu rò rỉ, áp suất không còn duy trì, xe nâng mất khả năng nâng hàng.
- Bơm thủy lực không giữ được tải: Xe nâng lên được nhưng khi dừng lại thì càng bị hạ xuống từ từ. Hiện tượng này thường xuất phát từ van một chiều bị kẹt hoặc mòn, không giữ kín áp lực.
- Cần gạt nặng, bơm lên chậm: Nếu mỗi lần kích phải gạt nhiều lần mới nâng lên thì có thể dầu thủy lực bị thiếu, hoặc piston nhỏ bị xước, làm mất hiệu quả tạo áp.
- Bơm không hạ xuống: Khi bóp cần xả nhưng càng vẫn giữ nguyên vị trí, nguyên nhân thường do van xả bị kẹt bẩn, ty xả cong hoặc lò xo kẹt cứng.
5.2. Các bước phục hồi bơm thủy lực xe nâng tay đơn giản
Khi bơm thủy lực gặp hư hỏng nhẹ, người vận hành có thể tự xử lý tại chỗ thay vì phải thay mới hoàn toàn. Quá trình phục hồi không quá phức tạp nhưng cần thực hiện đúng trình tự, cẩn thận trong từng chi tiết để tránh gây thêm lỗi phát sinh. Dưới đây là các bước thực hiện cơ bản:
- Xả hết dầu thủy lực cũ: Đặt xe ở nơi khô ráo, mở nắp xả, hứng dầu thải ra ngoài để tránh lẫn tạp chất trong quá trình phục hồi.
- Tháo cụm bơm ra khỏi khung xe: Dùng dụng cụ chuyên dụng tháo ty bơm, lò xo, van, phớt. Cần đánh dấu vị trí từng chi tiết để dễ lắp lại.
- Vệ sinh toàn bộ chi tiết: Ngâm trong dung dịch chuyên dụng, chải sạch lớp cặn bẩn, dầu cũ bám lâu ngày.
- Kiểm tra và thay thế: Quan sát kỹ bề mặt piston, xi lanh, phớt ben. Nếu có vết xước, mòn, hở thì thay mới ngay. Đây là bước quan trọng để đảm bảo độ kín và áp lực.
- Lắp ráp lại cụm bơm: Đặt các chi tiết đúng vị trí, siết chặt các bulông, kiểm tra độ ăn khớp.
- Châm dầu thủy lực mới: Sử dụng loại dầu chuyên dụng, đổ đúng dung tích khuyến cáo. Sau đó tiến hành thử nâng hạ nhiều lần để kiểm tra áp suất.

Qua những thông tin trên, có thể thấy cấu tạo bơm thủy lực xe nâng tay gồm nhiều chi tiết nhỏ, mỗi chi tiết đều giữ vai trò quan trọng trong việc vận hành an toàn và bền bỉ. Việc nắm rõ cấu tạo cũng như cách xử lý khi bơm gặp sự cố sẽ giúp người dùng tiết kiệm chi phí sửa chữa và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Nếu bạn đang cần tư vấn hoặc muốn tìm mua xe nâng tay, phụ tùng và dịch vụ bảo trì chính hãng, hãy liên hệ ngay Xe nâng Yale Việt Nam để được hỗ trợ tận tình cùng giải pháp tối ưu nhất.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ:
Trụ sở chính: Số 39, Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Hạnh Thông, TP.HCM
Showroom và TTDV Bình Dương: Lô O1, đường số 9, KCN Sóng Thần, phường Dĩ An, TP.HCM
CN Hà Nội: Cty TNHH KDIC – VPCO, Tầng 8, Tháp C, Tòa nhà Hồ Gươm Plaza, 102 Trần Phú, phường Hà Đông, TP. Hà Nội
Showroom và TTDV Hà Nội: Số 17 Cụm CN Trường An, xã An Khánh, TP. Hà Nội.
CN Hải Phòng: Số 16 Lý Tự Trọng, phường Minh Khai, phường Hồng Bàng, Tp. Hải Phòng
CN Gia Lai: Thôn Phong Tấn, xã Tuy Phước, Gia Lai
CN Vĩnh Long: Số 7A/2, Ấp Tân Hưng, phường Tân Hạnh, tỉnh Vĩnh Long
- Điện thoại: 0896.461.728
- Email: info@yale.com.vn
- Website: https://yale.com.vn/